Avrupa (İstanbul DT)

[Şah-Rû]

AVRUPA | İSTANBUL DT
2 perde
Yazan : DAVİD GREİG
Çeviren : HAKAN SİLAHSIZOĞLU
Yöneten : MEHMET BİRKİYE

DEKOR - KOSTÜM TASARIMI
ŞİRİN DAĞTEKİN YENEN

IŞIK TASARIMI
YAKUP ÇARTIK

MÜZİK
FIRAT AKARCALI

KOREOGRAF
ALPASLAN KARADUMAN

YÖNETMEN YARDIMCISI
A. ATİLLA ŞENDİL

ASİSTAN
ZUHAL ACAR

SAHNE AMİRİ
MAHSUNİ YILMAZ

IŞIK KUMANDA
KAAN EMAN

OYUNCULAR
SALİH DÜNDAR MÜFTÜOĞLU
UMUT TABAK
EYLEM YILDIZ
GÜLŞAH FIRINCIOĞLU
A. ATİLLA ŞENDİL
FERDİ ALVER
GÖKAY AKGÖR
HAKAN YENİ
ZUHAL ACAR
BURAK ÇİÇEK
FERİT ÇELİK
AHMET ARMUTLU

KONU
Toplumsal ve ekonomik açıdan çürümeye yüz tutmuş bir sınır kasabasına tren seferlerinin iptal edildiği gün gelen iki kaçak mülteci, ülkelerindeki savaştan kaçarken ekonomik sorunların yerli halk üzerinde yarattığı gerilimin kurbanlarına dönüşürler.

Devlet Tiyatroları resmi internet sitesi kaynak alınmıştır.

[Şah-Rû]

Irkçılık ve mültecilik gibi global dünyanın iki güncel sorununa oldukça cesurca değinen David Greig oyunu. İstanbul Devlet Tiyatrosu programında ve işin başında Mehmet Birkiye’yi görünce heveslenmiştim zira yaptığı işler yapacaklarının teminatıdır gözümde. Fakat oyun metninin sert söylemine karşın sakin bir sahnelenme olmuş. Şüphesiz devlet tiyatrolarında olmanın getirdiği bir fren vardır. Bu yüzden bazı geçişlerde kullanılan sembolizm hem pratik hem de çok çarpıcıydı. Fakat işte tiyatro protest bir sanattır ve yeri geldi mi küsküyü vereceksin. Yani bana göre sertlik sadece söylemde kalmamalıydı. İlla sahneden kan fışkırsın demiyorum ama oyun metin olarak gerilim yüklü ve hep bir patırtı kopacak diye tetikte tutuyor insanı. O patırtıyı bulamayınca da etki azalıyor. Halbuki izleyeni güzelce silkelemeli, baştaki sakin anlatımla kendini kasabadakilere hak verirken bulan varsa ben neye dönüşüyorum diye dehşet duymalıydı. Kendi adıma böyle bir yorumla izlemek isterdim ki oyundan çıkınca elektrik çarpmışa döneyim.

Oyunun güzel yanlarından biri tarafsızlığı. Yani herhangi bir taraf için zaten kötüydü, zaten yolun yolcusuydu gibi bir çıkarım yapılamaz. Ne çürümekte olan, tren seferlerinin bile durdurulduğu sınır kasabasındakiler birer canavar ne de mülteciler birer fırsatçı. Tüm rolleri savaş belirliyor. Ve değişen şartlara göre herkes elindeki her şeyi kaybedebilir veya elindekini kaybetme korkusuyla çığrından çıkabilir. Karakterlerin hayatı da bu şartlarla şekilleniyor. Yalnız durağan sahneleme tercihi sebebiyle sıkışmışlık duygusunun, mültecilerin bir yere ait olamama duygusundan daha baskın ve başarılı verildiğini düşünüyorum.

Oyunun en zayıf yanıysa oyunculuklardaki kimya sorunu. Heves var fakat uyum yok maalesef. Salih Dündar Müftüoğlu ve Atilla Şendil oyunculuğu kurtaran taraf. İkisini de izlemek ayrı bir keyifti. Geri kalan içinse belki bireysel olarak öne çıkan olsa da ayrı telden çalıyorlar hissi baskın geliyor. Gerek dekor değişiminde arı gibi çalışan gerekse sembolizmi sırtlanan dazlak ekibi ayrı tutuyorum. Oyunun en olmuş kısmı onlardı bence. Tren efekti ve müzik de iyiydi. Oyun iki perde ve ara dahil iki saat on beş dakika sürmekte.